Hồi mới đầu, anh Thuần nuôi thử nghiệm trong chiếc bể bạt ngay tại nhà mình nên ngày nào cũng có mặt bên cạnh, có hôm đến 4 giờ sáng vẫn chưa đi ngủ

Anh Nguyễn Đức Thuần (32 tuổi, ở xã Ninh Hòa, huyện Hoa Lư, Ninh Bình) cho biết, dự án nuôi cà cuống của anh bắt đầu từ hơn 1 năm nay, sau khi thấy một người bạn nuôi cà cuống rất lạ, anh đã tìm hiểu thì được biết, loài côn trùng đặc biệt này hiện trở thành món ăn đặc sản “hiếm có khó tìm”.

Đây cũng chính là loại côn trùng từ ngày còn nhỏ từng nhìn thấy nhiều ở ruộng đồng, mương nước hay ao bèo. Tuy nhiên, hơn chục năm nay, anh Thuần không thấy loài côn trùng này xuất hiện như trước. Sẵn có một chút vốn mới đi lao động ở Hàn Quốc về, chàng trai này học hỏi qua người bạn rồi quyết định đầu tư vốn để khởi nghiệp với loài côn trùng ít người biết đến này.

“Lúc đầu, tôi sắm chiếc bể bạt, mua 20 con bố mẹ về nuôi thử. Chưa hiểu gì về cách chăm sóc nên số con giống này chết gần hết. Quyết chinh phục bằng được loài côn trùng kỳ lạ này, mình tiếp tục bỏ tiền mua thêm giống về nuôi, tiếp tục có con chết nhưng vẫn quyết theo” – anh Thuần kể.

Hồi mới đầu, anh Thuần nuôi thử nghiệm trong chiếc bể bạt ngay tại nhà mình nên ngày nào cũng có mặt bên cạnh, có hôm đến 4 giờ sáng vẫn chưa đi ngủ, cuối cùng anh Thuần cũng hiểu rõ được tập tính của loài côn trùng ngày sống dưới nước, tối lên cạn, có thể bay như bướm và thức ăn của chúng rất đa dạng và dễ mua.

“Cà cuống rất dễ nuôi nhưng cũng rất khó nếu như không để ý. Để nuôi sống, cho cà cuống sinh sản được, nước bể nuôi phải sạch sẽ. Thức ăn cho chúng là tôm cá nhỏ, dế, nòng nọc, châu chấu còn sống. Các loại thức ăn này cần thả vào sống chung cùng bể nuôi cà cuống. Cà cuống sẽ giết chết con mồi sau đó dùng vòi (miệng) hút hết thịt bên trong, để lại phần vỏ xác bên ngoài” – anh Thuần cho biết thêm, người nuôi cũng cần chú ý thời tiết, nóng thì phải thả bèo vào, lạnh cũng cần giữ nhiệt cho nguồn nước.

Theo ông chủ 9X, cà cuống cái sau khi giao phối với con đực sẽ đẻ ra bọc trứng (như trứng ốc bươu vàng) có màu trắng ngà bám vào thành bể hoặc bèo nổi trên mặt nước. Sau 5 – 7 ngày trứng nở ra ấu trùng. Ấu trùng qua 5 lần lột xác trong khoảng 45 ngày sẽ trở thành cà cuống trưởng thành.

Tuy nhiên, khó nhất là quá trình nhân giống, vì việc ấp nở trứng và nuôi ấu trùng rất khó. Giai đoạn này, để trứng nở được, nhiệt độ, độ ẩm phải đảm bảo, hay khi ấu trùng còn nhỏ, lượng thức ăn cung cấp phải phù hợp, nguồn nước phải sạch sẽ, không được để nhiễm thuốc sâu, đục một chút không sao.

“Chỉ một quãng thời gian ngắn mùa Đông, còn lại cà cuống sinh sản mạnh, mạnh nhất là vào tháng 3 đến tháng 10 dương lịch. Loài này sinh sản nhanh, số lượng nhiều, vòng đời của mỗi cá thể khoảng hơn một năm. Trong quá trình đó, con cái đẻ được khoảng 5 lứa. Chúng không có bệnh tật gì nên khi nuôi không gặp nhiều khó khăn” – anh Thuần nói.

Khi bắt đầu nuôi thử, người nuôi chưa cần đầu tư bể kiên cố ngay mà có thể tận dụng thùng xốp, nuôi trong bạt để tiết kiệm chi phí.

“Quan trọng nhất là kiểm soát, đảm bảo nguồn nước luôn sạch, tránh xa hoàn toàn thuốc trừ sâu, đảm bảo độ thoáng mát ở môi trường nuôi. Các bể con giống, bể nuôi thương phẩm, bể lấy trứng phân tách rõ ràng để tránh việc cà cuống phá hủy trứng lẫn nhau” – Anh Thuần nói.

Sau những ngày nuôi thử và “chơi” ở nhà riêng, anh Thuần xây gần chục bể xi măng ở khu trại chăn nuôi của gia đình, chủ yếu là cà cuống giống.

Theo anh Thuần, mỗi ổ trứng có giá 200.000 đồng. Với 200 cặp cà cuống đẻ trứng, anh thu về khoảng 10 triệu đồng/tháng.

Chưa kể, anh Thuần còn cung cấp cà cuống giống, giá bán từ 200 – 250.000 đồng/cặp sinh sản tùy thời điểm, cà cuống thương phẩm, giá từ 50.000- 70.000 đồng/con. Điều đặc biệt của loài côn trùng này là con cà cuống đực có 2 bọc tinh dầu thơm mùi quế, được nhiều khách hàng ưa chuộng.

“Theo tôi được biết, từ xa xưa, cà cuống đã là món ăn truyền thống vì thịt và trứng loài này chứa nhiều protein, lipid và các vitamin. Tinh dầu cà cuống nhẹ hơn nước, thoang thoảng mùi đặc biệt giống như mùi quế. Đó là lí do cà cuống đực tuy nhỏ hơn nhưng giá bán thường cao gấp đôi con cái” – anh Thuần nói.

Anh Thuần thông tin thêm, thời điểm này con giống đang ngủ đông, tuy ít người mua nhưng vẫn thường xuyên thiếu hàng để xuất ra thị trường, nhất là cà cuống thương phẩm. Thu nhập chủ yếu của anh hiện nay là từ việc bán trứng và con giống.

“Sau khi trừ hết chi phí, lợi nhuận trên mỗi con cà cuống là 50%. Bình quân mỗi tháng tôi thu về khoảng 20 triệu đồng. Riêng đối với con cái thì chỉ nên ăn khi nó có buồng trứng trong bụng, rất ngậy và thơm ngon, con đực thì luôn có hai bọc tinh dầu, nướng hoặc hấp nó lên rồi cắt ra cho vào mắm, tuyệt vời” – anh Thuần phấn khởi.

Chia sẻ về kinh nghiệm anh Thuần cho biết, khi bắt đầu nuôi thử, người nuôi chưa cần đầu tư bể ngay mà có thể tận dụng từ thùng xốp, nuôi trong bạt để tiết kiệm chi phí. Quan trọng nhất là kiểm soát nguồn nước luôn sạch, tránh xa hoàn toàn thuốc trừ sâu để đảm bảo độ thoáng mát. Thức ăn của cà cuống là các loại động vật nhỏ như: tôm, cá mòi nhỏ, cào cào, châu chấu, dế, nòng nọc con, nhựa cây lục bình dễ kiếm và tận dụng.

“Sau khi trừ hết chi phí thức ăn hàng ngày, điện nước, lợi nhuận trên mỗi con cà cuống là 50%. Nếu người nuôi ở quê, gần sông nước có thể tận dụng nguồn thức ăn thì hầu như nuôi loài côn trùng này không mất chi phí.” Anh Thuần cho biết.

Nhờ bước đầu thành công, anh Thuần có dự định mở rộng diện tích các bể, nhân đàn lên gấp đôi và mong muốn trong tương lai, ngoài bán cà cuống giống, thịt, anh sẽ phát triển được giá trị từ tinh dầu cà cuống, chế biến nước mắm để đa dạng hóa sản phẩm từ cà cuống, tăng giá trị và có đầu ra ổn định hơn.